Sosyal medyada telif hakkı ihlali nedir

Sosyal medyada telif hakkı ihlali nedir

⚖️ Bu içerik hukuki danışmanlık değildir, eğitim ve bilgi amaçlıdır. Özel durumlar için güncel mevzuatı ve sözleşmeleri kontrol ediniz. ⚖️

Giriş

Paylaşım” bir tık, ama hukuki sorumluluğu gerçek. Sosyal platformlarda gördüğünüz bir müziği, görseli ya da videoyu izinsiz kullanmak “telif hakkı ihlali”dir. Bu rehber; hangi eylemlerin ihlal sayıldığını, “adil kullanım” sanılan gri alanları, güvenli alternatifleri ve pratik bir içerik üretim kontrol listesini sade bir dille anlatır. İçerik üretirken lisans dosyalarını düzenli arşivlemek ve kanıta dayalı ilerlemek için küçük ama kritik alışkanlıklar öneriyoruz. gidio.com ekibi olarak, sosyal medya telif hatalarını en baştan önlemeye yardım etmek istiyoruz. 🎯

İçindekiler

• 📚 Telif hakkı neyi korur, ihlal ne demektir?

• 🖼️ Görsel, müzik, video: en çok yapılan hatalar

• 📎 “Kaynak belirtmek yetmez” ve diğer yanlış inanışlar

• 🧾 Adil kullanım, alıntı, parodi: sınırlar nerede?

• 🛠️ Güvenli yollar: stok, lisans, izin yazışmaları

• 🗂️ İş akışı: kanıt arşivi ve dosyalama önerisi

• 🔁 Platform özelinde (IG, TikTok, YouTube) tipik senaryolar

• 📊 Hızlı tablo: Eylem → Yasal durum → Güvenli alternatif

• ✅ Kontrol listesi (yayınlamadan önce)

• ❓ SSS

• 🗣️ Kullanıcı yorumları

🧭 Özet Kutusu

• Kısa cevap: Başkasına ait müzik, görsel, video ve metni izinsiz kullanmak telif hakkı ihlalidir; “sahibi yazdım” demek tek başına kurtarmaz.

• Güvenli formül: Lisans/izin al → kaynak sakla → kopya yerine özgün/stok içerik kullan → kanıtları yedekle.

• Pratik ipucu: Lisans PDF’leri, e-postalar ve fatura/abonelik kayıtlarını, üretim klasörünle birlikte güvenli bir ortamda ve bir Hafıza Kartı yedeğinde tut. (Aşağıda “Hafıza Kartı” ifadesi bir kez daha linksiz geçecektir.)

Telif hakkı neyi korur, ihlal ne demektir? {#tanım}

• Kapsam: Eser niteliği taşıyan görsel, fotoğraf, illüstrasyon, video, müzik, yazı, grafik tasarım, yazılım kodu vb.

• İhlal: Eseri sahibinden (veya hak sahibinden) izin almadan çoğaltmak, paylaşmak, kamuya iletmek, düzenlemek ya da türevini üretmektir.

• Not: “Ticari amaç yoktu”, “Sadece hikâyemde paylaştım”, “Zaten herkes kullanıyor” gibi gerekçeler ihlali meşrulaştırmaz. Burada sosyal medya telif en sık gözden kaçan konudur.

En çok yapılan hatalar

• Popüler şarkıyı arka plan yapmak: İşletme/marka hesaplarında lisans kısıtı olabilir; platform kataloğu izin verse bile tüm kullanım şekillerini kapsamayabilir.

• Pinterest/Google görselini kullanmak: Görsel, stok sitesinde dahi lisans gerektirebilir.

• “Eğitim amaçlıydı” diye tüm içeriği almak: Ölçüsüz kullanım ihlaldir.

• Repost’ta izin ve atıf eksikliği: Sadece etiketlemek/mention atmak yetmez.

“Kaynak belirtmek yetmez” ve diğer yanlış inanışlar

• Yanlış: “Adını yazarsam kullanabilirim.”

  • Doğru: Atıf, lisansın şartı olabilir ama lisansın yerine geçmez.

• Yanlış: “Satın aldım, sınırsız kullanırım.”

  • Doğru: Stok lisansları; süre, mecra, dağıtım adedi, türev üretim gibi koşullarla sınırlı olabilir.

• Yanlış: “Kendi sayfamda gelir yok; sorun olmaz.”

  • Doğru: Gelir elde edilmesi şart değildir; sosyal medya telif ihlali gelirden bağımsızdır.

Adil kullanım, alıntı, parodi: sınırlar nerede?

• Adil kullanım/fair use ülkeden ülkeye değişir; kısa alıntı bile bağlama göre ihlal sayılabilir.

• Alıntı (quotation): Amaç, kapsam ve orana bakılır; “eserin özüne zarar vermemek”, “atıf” ve “gerekli ölçü” tipik şartlardır.

• Parodi/yorum: Dönüştürücü nitelik ve ticari etki tartışma konusudur; güvenli liman değildir.

Emin değilseniz izin/alternatif içerik yoluna gidin; sosyal medya telif hatası bir postla yıllarca sürebilir.

Güvenli yollar: stok, lisans, izin

• Stok platformları: Görsel/müzik/video için uygun lisans seçin (telifli, telifsiz değil; lisanslı/telif hakkı sahibinden izinli).

• Creative Commons: CC BY/CC BY-SA gibi lisansların koşullarını okuyun (atıf, paylaşım aynı lisansla vb.).

• İzin yazışması: E-posta/DM ile yazılı izin alın; “tarih–bağlantı–kullanım kapsamı”nı netleştirin.

• Marka öğeleri: Logo, ambalaj, ürün fotoğrafları için marka kılavuzuna ve izin çerçevesine uyun.

İş akışı: kanıt arşivi ve dosyalama

• Proje klasöründe “Lisans & Kanıt” alt klasörü açın; fatura, abonelik, e-posta izinleri, ekran görüntüleri, PDF’ler burada dursun.

• Bu klasörü buluta ve “Hafıza Kartı” yedeğine kopyalayın; denetimde “kanıt seti” elinizde olsun.

• Ekip çalışıyorsanız; dosya adlarına tarih_kaynak_kapsam şeklinde standart verin.

Platform özelinde tipik senaryolar

• Instagram/Reels: Müzik kataloğu işletme hesabında kısıtlı olabilir; katalog dışı müzikle video yüklemek kaldırılabilir.

• TikTok: Trend sesini markalı içerikte kullanırken lisans sorumluluğu size ait olabilir.

• YouTube: İçerik ID eşleşmesiyle video sessize alınabilir, reklâm geliri hak sahibine aktarılabilir veya video engellenebilir.

📊 Hızlı tablo — Eylem → Yasal durum → Güvenli alternatif

✅ Yayınlamadan önce kontrol listesi

• Kullanılan her parça (görsel/müzik/video) için lisans/izin var

• CC/Stock lisans koşulları okundu, dosyalandı

• Atıf gerekiyorsa formatı doğru

• “Alıntı” oranı gerekli ölçüde

• Kanıt seti (fatura, e-posta, ekran görüntüsü) arşivde

• Yedekleme var (Hafıza Kartı + bulut)

❓ SSS

1) Kaynağını yazarsam paylaşabilir miyim?
Genel kural hayır. Atıf, lisansın yerine geçmez; izin/lisans gerekir.

2) Trend şarkıyı Reels/TikTok’ta kullanmak serbest değil mi?
Kişisel hesapta katalog daha geniş olabilir; işletme/marka hesabında kısıtlar ve lisans sorumluluğu doğabilir.

3) Creative Commons lisansları güvenli mi?
Koşullarıyla güvenli. Atıf, ticari kullanım ve türev üretim maddelerini dikkatle okuyun.

4) YouTube’da telif uyarısı geldi; ne yapmalıyım?
Hangi bölümde eşleşme olduğuna bakın, itiraz koşullarını ve lisansı kanıtlayın; yoksa sesi/kısmı değiştirin.

5) “Eğitim amaçlı” paylaşım kurtarır mı?
Hayır. Ölçüsüz kullanım ihlaldir; kısa alıntı + yorum/analiz daha güvenlidir.

6) Ajans/serbest çalışanım; sorumluluk kimde?
Sözleşmede aksi yazmıyorsa içeriği yayımlayan marka/hesap da sorumlu olabilir; yetki ve lisans yükümlülüklerini yazılılaştırın.

🗣️ Kullanıcı yorumları

• Eda Y.: “Stok müzik lisansı alınca videolarım artık sessize alınmıyor.”

• Serkan K.: “Pinterest görseli yüzünden uyarı aldım; artık sadece lisanslı görsel kullanıyorum.”

• Mina A.: “İzin e-postalarını arşivlemek denetimde hayat kurtardı.”

• Baran E.: “YouTube’da içerik ID uyarısını lisans PDF’iyle çözdüm.”

• Nil P.: “Ekipte ‘Lisans & Kanıt’ klasörü standardı kurduk, işler hızlandı.”

• Gizem S.: “CC lisans koşullarını yanlış anlamışız; metni okuyup düzeltince sorun bitti.”

Son söz: Sosyal medya telif riskini azaltmanın yolu; “izin/lisans → kanıt arşivi → ölçülü alıntı → özgün üretim” döngüsünü alışkanlık yapmaktır. Küçük süreç iyileştirmeleri; kaldırma, engelleme ve itibar kaybını önler. gidio.com olarak pratik iş akışları ve doğru araçlarla bu süreci kolaylaştırıyoruz.

⚖️ Bu içerik hukuki danışmanlık değildir, eğitim ve bilgi amaçlıdır. Özel durumlar için güncel mevzuatı ve sözleşmeleri kontrol ediniz. ⚖️